Ngôn ngữ

Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp chính của con người, tồn tại ở dạng lời nói, ký hiệu hoặc chữ viết.

Tháp Babel (biểu tượng đa dạng ngôn ngữ) của Pieter Bruegel Già năm 1563

Trích dẫn

Tiếng Việt

• 1914, Nguyễn Văn Vĩnh, Tiếng An-nam

  Phải nhớ câu: phàm ngôn-ngữ nước nào cũng vậy, dầu tài thánh trạng một người cũng chẳng làm ra được.

• 1915, Phan Kế Bính, Việt Nam phong tục, chương 35

  Xét xem ngôn ngữ nước ta tuy có khác nhau ít nhiều, nhưng đại yếu thì thực là đồng một thanh âm, đồng một văn tự, tiện cho bề thông đồng, vả lại nhờ có chữ quốc-ngữ mai sau ta mà nên một lối văn tự riêng của ta, thì ta không bao giờ quên được cái công của ông cố nào đặt ra chữ đó.

• 1918, Phạm Quang Sán, Nam ngạn chích cẩm, Bài tựa

  Các nước ở trên mặt Địa-cầu này, nước nào có phong-tục nước ấy, thì nước nào cũng có thần-hồn nước ấy, ngôn-ngữ tức là thần-hồn trong một nước phát hiện ra ngoài, trông mặt mà bắt hình-dung, người làm sao chiêm-bao làm vậy, cho nên muốn biết thần-hồn trong một nước, thì phải xét phong-tục trong một nước, kẻ giở người hay, không trốn được cái gương chiếu ảnh; muốn biết phong-tục trong một nước, thì phải xét ngôn-ngữ trong một nước, điều hơn nhẽ thiệt, thực đúng như cái ống lưu-thanh.

• 1928, Phan Bội Châu, Cao đẳng quốc dân, chương 11

  Xưa nay đồng lòng, không đồng lòng, chĩ vì có một cớ: chủng tộc không đồng, ngôn ngữ không đồng, tập tục không đồng, thế mà muốn đồng lòng, vẫn khó lắm. Đến như người nước ta, nòi giống vẫn đồng với nhau, ngôn ngữ vẫn đồng với nhau, tập tục vẫn đồng với nhau, mà huống gì lối tử sinh đường vinh nhục lại đồng với nhau; chim ở chung một rừng cá ở chung một bể, nếu chẳng may bể khô rừng cháy, thời một cái lông, một tấm vãy, còn mong sống sót được hay sao?

• 1930, Phan Khôi, Tại làm sao chúng ta không nên bỏ chữ quốc ngữ và phải viết cho đúng

  Theo cái công lệ của âm ngữ học thì ở đâu cũng vậy, ngôn ngữ văn tự sở dĩ tấn hóa là trước nhờ ở đám bình dân, ở toàn xã hội chế tạo ra, rồi chánh phủ mới nhơn đó mà nhận nhìn sau.

• 1931, Trần Trung Viên, Tiếng lóng nước nhà, Dạo ba bốn nhời

  Tiếng lóng vừa là quốc-dân vừa là ngôn-ngữ ở dân-tộc, ở tiếng nói, vậy thì ta nỡ nào lại làm thinh mà không sét đến nhìn đến. Đã sét nhìn đến thì phải thăm-dò, lục-lọi, tìm-bới, sói-móc, cho đến tận đầu ngọn cuối sông.

Tiếng Anh

• 1598-1599, William Shakespeare, Much Ado About Nothing (Có gì đâu mà rộn), Hồi IV, cảnh I:

  There is not chastitie enough in language,
  Without offence to vtter them:...

  Ngôn ngữ không đủ trong trắng để nói ra những điều ấy mà không chối tai.

Tiếng Do Thái

• ~, Kinh Thánh Cựu Ước, Sáng thế ký 11:9

  עַל־כֵּ֞ן קָרָ֤א שְׁמָ/הּ֙ בָּבֶ֔ל כִּי־שָׁ֛ם בָּלַ֥ל יְהוָ֖ה שְׂפַ֣ת כָּל־הָ/אָ֑רֶץ וּ/מִ/שָּׁם֙ הֱפִיצָ֣/ם יְהוָ֔ה עַל־פְּנֵ֖י כָּל־הָ/אָֽרֶץ׃ (קטגוריה:בראשית יא ט)

  Bởi cớ đó đặt tên thành là Ba-bên, vì nơi đó Đức Giê-hô-va làm lộn-xộn tiếng nói của cả thế-gian, và từ đây Ngài làm cho loài người tản ra khắp trên mặt đất.

Tiếng Đức

• 1921, Ludwig Wittgenstein, Tractatus logico-philosophicus (Luận văn logic-triết học) 4.0031

  Alle Philosophie ist „Sprachkritik“.

  Phê-bình triết-học là phê-bình ngôn-ngữ

  Toàn bộ triết học là một "phê phán ngôn ngữ"

Tiếng Hy Lạp

• ~, Kinh Thánh Tân Ước, I Côrinhtô 14:9

  οὕτω καὶ ὑμεῖς διὰ τῆς γλώσσης ἐὰν μὴ εὔσημον λόγον δῶτε, πῶς γνωσθήσεται τὸ λαλούμενον; ἔσεσθε γὰρ εἰς ἀέρα λαλοῦντες. (Προς Κορινθίους Α')

  Anh em cũng vậy, nếu dùng lưỡi nói chẳng rõ-ràng cho người ta nghe, thì làm sao họ được biết đều anh em nói? Vì anh em nói bông-lông.

Tiếng Pháp

• 1762, Jean-Jacques Rousseau, Émile ou De l'éducation (Émile hay là về giáo dục), tr. 76

  L’accent est l’ame du discours ; il lui donne le sentiment & la vérité.

  Giọng điệu là linh hồn của diễn ngôn, giọng điệu đem lại cho diễn ngôn tình cảm và tính chân thực.

Tiếng Ý

• ~, Federico Fellini

  Un linguaggio diverso è una diversa visione della vita.

  Mỗi một ngôn ngữ khác nhau đưa lại cho chúng ta một tầm nhìn khác nhau về cuộc sống.

  Các bản dịch khác:

  -Một ngôn ngữ mới là một tầm nhìn mới của cuộc sống.

  -Mỗi ngôn ngữ là một góc nhìn khác của cuộc đời.

Xem thêm

• Tiếng Ả Rập
• Tiếng Bengal
• Tiếng Trung

Liên kết ngoài

• Bài viết bách khoa Ngôn ngữ tại Wikipedia